Κάποτε ο αββάς Αντώνιος, ατενίζοντας στα βάθη των κρίσεων του Θεού, ρώτησε με απορία: «Κύριε, πώς μερικοί πεθαίνουν νέοι, ενώ άλλοι φτάνουν σε βαθιά γεράματα; Γιατί άλλοι είναι φτωχοί και άλλοι πλούσιοι; Και πώς οι αμαρτωλοί πλουτίζουν και οι ενάρετοι είναι φτωχοί;» Άκουσε τότε μια φωνή να του λέει: «Αντώνιε, τον εαυτό σου να προσέχεις. Αυτά είναι κρίσεις του Θεού και δεν σε συμφέρει να τα μάθεις».
Ρώτησε κάποιος τον αββά Αντώνιο: «Τι να τηρήσω, για να ευαρεστήσω στον Θεό;» Ο γέροντας αποκρίθηκε: «Να τηρήσεις αυτές τις εντολές που θα σου δώσω: όπου και αν πηγαίνεις, να έχεις πάντοτε τον Θεό μπροστά στα μάτια σου· σε ό,τι και αν κάνεις, να στηρίζεσαι στη μαρτυρία των αγίων Γραφών· σε όποιον τόπο και αν καθίσεις, να μη μετακινείσαι εύκολα από εκεί. Αυτά τα τρία τήρησε, και θα σωθείς».
Ο αββάς Αντώνιος είπε στον αββά Ποιμένα: «Αυτό είναι το μεγάλο έργο του ανθρώπου: να αναλαμβάνει μπροστά στον Θεό την ευθύνη για το σφάλμα του και να περιμένει πειρασμό μέχρι την τελευταία του αναπνοή».
Ο ίδιος είπε: «Κανένας που δεν δοκιμάστηκε με πειρασμούς δεν θα μπορέσει να μπει στη βασιλεία των ουρανών (πρβ. Πραξ. 14:22). Γιατί, λέει, αν αφαιρέσεις τους πειρασμούς, κανείς δεν θα σωθεί».
Ο αββάς Παμβώ ρώτησε τον αββά Αντώνιο: «Τι να κάνω;» Ο γέροντας του απάντησε: «Να μην έχεις εμπιστοσύνη στην αρετή σου, να μη μεταμελείσαι για κάτι που ανήκει στο παρελθόν και να κυριαρχήσεις στη γλώσσα και στην κοιλιά σου».
Ο αββάς Αντώνιος είπε: «Είδα όλες τις παγίδες του διαβόλου απλωμένες επάνω στη γη· στέναξα τότε και είπα· “Ποιος άραγε μπορεί να τις προσπεράσει;” Και άκουσα μια φωνή να μου λέει· “Η ταπεινοφροσύνη”».
Επίσης είπε: «Είναι ορισμένοι που έλιωσαν τα σώματά τους στην άσκηση· επειδή όμως δεν είχαν διάκριση, βρέθηκαν μακριά από τον Θεό».
Ο ίδιος είπε: «Από τον συνάνθρωπο εξαρτάται η ζωή και ο θάνατός μας. Αν κερδίσουμε τον αδελφό μας, τον Θεό κερδίζουμε· αν σκανδαλίσουμε τον αδελφό, αμαρτάνουμε απέναντι στον Χριστό».
Από το βιβλίο: Το Γεροντικό, τόμος Α’, μετάφραση. Εκδόσεις «Το Περιβόλι της Παναγίας», Θεσσαλονίκη 2013, σελ. 17 (Αββάς Αντώνιος 2 – 9).
