Την αγία και Μεγάλη Τρίτη, μετά την παραβολή των δέκα παρθένων (στο Ευαγγέλιο της θ. Λειτουργίας των Προηγιασμένων), διαβάζεται και η παραβολή των ταλάντων, η οποία οδηγεί την προσοχή του νου μας σε δύο σημεία.
Ο άνθρωπος έχει καθήκον να ζει ενάρετα. Ο Σωτήρ μας προστάζει πάντοτε: «Γίνεσθε άγιοι, ότι εγώ άγιος ειμί», οπότε έχει κιόλας ο άνθρωπος το χάρισμα της αγιοσύνης από το άγιο Βάπτισμα. Έλαβε από τον Δεσπότη Χριστό το τάλαντο, το οποίο πρέπει με επιμέλεια να πολλαπλασιάσει, επιτελώντας τα θεία έργα, για τα οποία έλαβε την πνευματική δύναμη.
«…έκαστος πολυπλασιάσωμεν το της χάριτος τάλαντον – μας προτρέπει η ακολουθία του όρθρου – ο μεν σοφίαν κομιείτω, δι’ έργων αγαθών… κοινωνείτω δε του λόγου, πιστός τω αμυήτω, και σκορπιζέτω τον πλούτον πένησιν άλλος. Ούτω γαρ το δάνειον πολυπλασιάσωμεν και ως οικονόμοι πιστοί της Χάριτος, δεσποτικής χαράς αξιωθώμεν…»
Η παραβολή μας δείχνει ακόμη ότι τον πολλαπλασιασμό του ταλάντου δεν τον κάνει ο άνθρωπος μόνος του, αλλά μέσω του άλλου, μέσω του τραπεζίτη, τον οποίο μνημονεύει ο Κύριος: «Έδει ουν σε βαλείν το αργύριόν μου τοις τραπεζίταις, και ελθών εγώ εκομισάμην αν το εμόν συν τόκω» (Ματθ. 25:27).
Ποιος είναι αυτός ο τραπεζίτης μας το λέγει το δοξαστικό των Αίνων της ημέρας: «Ιδού σοι το τάλαντον, ο Δεσπότης εμπιστεύει ψυχή μου. Φόβω δέξαι το χάρισμα, δάνεισαι τω δεδωκότι, διάδος πτωχοίς, και κτήσαι φίλον τον Κύριον, ίνα στης εκ δεξιών αυτού, όταν έλθη εν δόξη…»
Ο τραπεζίτης είναι οι πτωχοί και μέσω αυτών ο Ίδιος ο Κύριος, διότι, όποιος δίνει στους πτωχούς δανείζει τον Χριστό. Ο Δεσπότης μοιράζει τα τάλαντα και πάλι Αυτός είναι ο Τραπεζίτης, που τα πολλαπλασιάζει, διότι προσθέτει και τοκίζει για να αυξήσει τα τάλαντα.
Βλέπουμε εδώ μία θαυμαστή τέχνη της θείας αγάπης και φιλανθρωπίας. Ο Θεός μας χαρίζει τα δώρα Του και κατόπιν μας προτρέπει να του τα δώσουμε δανεικά, ωσάν να είναι και πάλι δικά μας κι έτσι μ’ αυτό τον τρόπο μας καταξιώνει της μεγίστης πληρωμής όχι μόνο του δώρου, αλλά και του επιπροσθέτου τόκου, κι αυτό μόνο για ένα ασήμαντο προσωπικό μας κόπο: Από την καλοσύνη Του δανείζεται το δώρο που μας πρόσφερε για να το επαυξήσει.
Για άλλη μια φορά βλέπουμε εδώ πόσο μεγάλο πράγμα είναι τα έργα της αγάπης προς τον πλησίον.
Από το βιβλίο: Γέροντος ιερομ. Πετρωνίου Τανάσε, Δικαίου Ρουμανικής Σκήτης Τιμίου Προδρόμου Αγίου Όρους, ΟΙ ΠΥΛΕΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ (Πνευματικοί στοχασμοί για την περίοδο του Τριωδίου). Μετάφραση Μοναχού Δαμασκηνού Γρηγοριάτου, 2003.
