Μετάνοια είναι αυτό: δεν θέλεις πια να ζεις ζωή που δεν τη θέλει ο Θεός. Δεν είναι θέμα απλώς να βρεις λίγη ευτυχία, ευχαρίστηση, χαρά· δεν θα τη βρεις ποτέ έτσι. Αλλά τι; Το καταλαβαίνεις δεν το καταλαβαίνεις, πρέπει να πιστέψεις ότι αυτό που λέει ο Θεός είναι το αληθινό, το σωστό, είναι η φυσιολογική κατάσταση την οποία πρέπει να έχει ο άνθρωπος. Οπότε μετανοείς και με την έννοια ότι δεν κάνεις συγκεκριμένες πράξεις αμαρτωλές, ή μετανοείς για τις συγκεκριμένες αμαρτωλές πράξεις που έκανες, αλλά μετανοείς και για το ότι σου καλοάρεσε η αμαρτία.
Μπορεί τις συνέπειες της αμαρτίας να μην τις θέλεις, επειδή κάνουν δυστυχισμένο τον άνθρωπο, αλλά αυτή καθεαυτή την αμαρτία την κρατάς, τη θέλεις. Το να ευχαριστιέσαι, ας πούμε, με τη φιλαυτία σου, με τη φιληδονία σου, με το εγώ σου, με το να έχεις ιδέα για τον εαυτό σου, αυτό που σου αρέσει. Πρέπει να μετανοήσεις γι’ αυτό, να πεις: “Θεέ μου, τι κάνω;” Και δεν μπορείς να βρεις άκρη, αν δεν πιαστείς από τον Θεό. Τι λέει ο Θεός; Λέει αυτό, εκείνο, και να το πιστέψεις, να το δεχθείς, το καταλαβαίνεις δεν το καταλαβαίνεις.
Να έχουμε αληθινή μετάνοια. Είναι μερικοί που δεν ξέρουν τι θα πει μετάνοια. Και βέβαια, για να μετανοήσεις πρέπει να παραδοθείς στον Θεό, να το λιώσει το κεφάλι του εγωισμού. Πώς χτυπούμε ένα φίδι, και για να βεβαιωθείς ότι δεν κινδυνεύεις από το φίδι, πρέπει να του λιώσεις, αν επιτρέπεται να πούμε, το κεφάλι. Το εγώ που διαφεντεύει μέσα μας και το έχουμε περί πολλού και το φυλάγουμε, η μετάνοια το θανατώνει, η μετάνοια το λιώνει αυτό το κεφάλι του εγωισμού. Δεν μπορεί και μετάνοια μέσα να έχεις και εγωισμό.
Μετάνοια σημαίνει ότι σταματάς την αμαρτία, την όποια συγκεκριμένη αμαρτία. Η αληθινή μετάνοια έχει ως αποτέλεσμα να γκρεμιστεί μέσα μας όλη η καλή ιδέα που έχουμε για τον εαυτό μας. Δεν μένει τυχαία κανείς αμετανόητος. Μετανοεί κανείς από πολλή στενοχώρια, από πολύ ζόρι. Αλλά η μετάνοια αυτή δεν είναι μετάνοια ενώπιον του Θεού, μετάνοια η οποία στοιχίζει στο εγώ, μετάνοια η οποία στοιχίζει στην καλή ιδέα που έχει κανείς για τον εαυτό του, μετάνοια η οποία είναι θάνατος του παλαιού ανθρώπου. Η αληθινή μετάνοια φέρνει τον θάνατο του παλαιού ανθρώπου, της όλης καλής ιδέας που έχουμε για τον εαυτό μας.
Αποσπάσματα ανέκδοτης ομιλίας του π. Συμεών, τα οποία παρατίθενται στο βιβλίο:
Φιλοθέης μοναχής, Προσεγγίζοντας τη διδαχή του πατρός Συμεών. Συνάξεις κυριών. Πανόραμα Θεσσαλονίκης 2016, σελ. 180, 182.
