Από την Κυριακή τελώνου και Φαρισαίου η Εκκλησία μας εισάγει σ’ αυτή την περίοδο που λέγεται περίοδος Τριωδίου, η οποία είναι κατανυκτική περίοδος, και μας καλεί να σκεφθούμε σοβαρά και να μπούμε πραγματικά σ’ αυτήν. Να το νιώσουμε ότι μπαίνουμε σε μια περίοδο, που δεν θα είναι όπως οι ημέρες μέχρι το προσεχές Σάββατο. Από το απόγευμα του Σαββάτου, που γίνεται ο εσπερινός της Κυριακής, κάτι άλλο πρέπει να γίνει μέσα μας. Κάτι άλλο πρέπει να γίνει στην ψυχή μας. Και γιατί να μην αρχίσει από τώρα; Και όχι μόνο την πρώτη ημέρα, τη δεύτερη ημέρα, αλλά όλη αυτή την περίοδο. Μάλιστα, καθώς περνούν οι ημέρες, καθώς προχωρούμε, όλο και περισσότερο μέσα μας να έρχεται η κατάνυξη, η μετάνοια, το πένθος, αυτό το χαροποιόν πένθος, να έρχεται η ωφέλεια, να έρχεται η χάρη του Θεού, η οποία σκηνώνει στις ψυχές εκείνες που έχουν κατάνυξη, μετάνοια, ταπείνωση, που αγαπούν τον Θεό, που ποθούν και ζητούν τον Θεό.
Τρεις είναι οι εβδομάδες του Τριωδίου πριν από τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, και θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτές είναι σαν μια εισαγωγή· μας προετοιμάζουν αυτές οι εβδομάδες σιγά-σιγά. Την πρώτη εβδομάδα του Τριωδίου έχει κατάλυση όλες τις ημέρες. Τη δεύτερη εβδομάδα έχει νηστεία Τετάρτη και Παρασκευή, ενώ όλη την τρίτη εβδομάδα, την εβδομάδα της Τυρινής έχει λευκή νηστεία. Επειδή ακριβώς πλησιάζουμε στην Τεσσαρακοστή, την τελευταία εβδομάδα φεύγει από τη μέση το κρέας και προετοιμαζόμαστε ακόμη περισσότερο. Πάντως, οι εβδομάδες αυτές είναι εβδομάδες προετοιμασίας για τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Στη Μεγάλη Τεσσαρακοστή τα πράγματα είναι ακόμη πιο αυστηρά. Μόνο που όταν ακούμε τη λέξη αυστηρά να μην ξαφνιαζόμαστε ούτε να μας καταλαμβάνει φόβος.
Όποιος θα θελήσει να προσέξει όλα αυτά τα οποία τελούνται στην Εκκλησία αυτή την περίοδο και ειδικότερα τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, όλα αυτά τα οποία λέγονται με όσα ψάλλονται και αναγινώσκονται –τα ευαγγελικά και αποστολικά αναγνώσματα, τα αναγνώσματα από την Παλαιά Διαθήκη, τα τροπάρια κτλ.– και μυηθεί κάπως στα νοήματά τους –όχι απλώς να ακούει από άλλους– θα δει ότι είναι θησαυρός. Αν δοκιμάσει κανείς τι είναι αυτή η Μεγάλη Τεσσαρακοστή, τι θα πει να ζορίσεις λιγάκι τον εαυτό σου –να νηστέψεις, να προσευχηθείς λίγο παραπάνω, να αγρυπνήσεις, να μετανοήσεις περισσότερο, να είσαι πιο προσεκτικός στη ζωή σου– βλέπει ότι είναι κάτι άλλο. Τόσο πολύ γλυκαίνεται η ψυχή, τόσο πολύ ευφραίνεται ο άνθρωπος, τόσο πολύ βλέπει κανείς ότι ωφελείται, ώστε –μη σας φανεί παράξενο– υπάρχουν πολλοί οι οποίοι θα εύχονταν όχι μία φορά τον χρόνο να έχουμε Μεγάλη Τεσσαρακοστή αλλά περισσότερες φορές. Ακριβώς διότι όλο αυτό που φαίνεται στην αρχή να είναι κάτι καταθλιπτικό, λίγο δύσκολο, κρύβει μεγάλο θησαυρό, και χαρά σ’ εκείνους που ανακάλυψαν τον θησαυρό. Όσοι βέβαια δεν έχουν κουράγιο και λυπούνται τον εαυτό τους ή έχουν άγνοια και δεν ανακάλυψαν ακόμη τον θησαυρό, αυτοί τρομάζουν· ακούν Μεγάλη Τεσσαρακοστή και τρομάζουν. Και φυσικά και την καταπατούν κιόλας αντί να την τηρήσουν. Τι να πούμε; Βρίσκουμε και χίλιες δυό δικαιολογίες. Να τα αφήσουμε στην άκρη αυτά.
Αν θέλουμε να γίνουμε χριστιανοί, μπορούμε να γίνουμε. Θα μας βοηθήσει ο Θεός. Ό,τι κι αν χρειάζεται να κάνουμε, θα μας βοηθήσει ο Θεός. Και τι χρειάζεται να κάνουμε; Μήπως ο Θεός θέλει να πάρει τίποτε από μας; Όχι· ο Θεός, αν θέλει λίγο να ζοριστούμε, το θέλει, για να φύγει το κακό από πάνω μας. Το φίδι ζορίζεται, όταν αλλάζει το δέρμα του, αλλά βγαίνει το παλιό δέρμα και έχει πλέον καινούργιο. Ζορίζεται λίγο ο χριστιανός, αλλά φεύγουν από πάνω του λέπια, φεύγουν από πάνω του αμαρτίες, και μετά λέει: «Πώς τα κρατούσα τόσο καιρό; Γιατί ήμουν τόσο ανόητος; Γιατί τόσο καιρό άκουγα, μου έλεγαν, διάβαζα και δεν καταλάβαινα;» Όταν έρθει η ώρα που θα καταλάβει, όταν νιώσει δηλαδή την ανάγκη ο άνθρωπος να πετάξει αυτό το άχαρο φορτίο, το βαρύ φορτίο, το ακάθαρτο φορτίο, όταν όντως πετάξει όλη τη βρωμιά της αμαρτίας, δοξάζει και ευλογεί τον Θεό που επιτέλους ήλθε και γι’ αυτόν η ώρα και το έκανε.
Από το βιβλίο: π. Συμεών Κραγιοπούλου, Συνάξεις Τριωδίου Α’, Πανόραμα Θεσσαλονίκης, β’ έκδοση 2013, σελ. 72
