«Ποιοις ευφημιών στέμμασιν
αναδήσωμεν Πέτρον και Παύλον;»
Εορτάζει σήμερα η Εκκλησία μας τους «των Αποστόλων πρωτοθρόνους και πρωτοστάτας», τους διδασκάλους της οικουμένης, τους ποταμούς της σοφίας, τα πτερά της θεογνωσίας, τα χέρια του Ευαγγελίου της χάριτος, τα πόδια της αλήθειας τού κηρύγματος, τους μεγάλους φωστήρες της Εκκλησίας που έλαμψαν περισσότερο από τον ήλιο στο στερέωμα της πίστεως και επανέφεραν τα ειδωλολατρικά έθνη με τις ακτίνες του κηρύγματος από την άγνοια στη γνώση του Θεού, τους διηρημένους κατά τα σώματα και ενωμένους με το Πνεύμα το άγιο, … τα εντρυφήματα όλης της οικουμένης, τις θεόγραφες πλάκες της Καινής Διαθήκης. Τον μεν Πέτρον ως πρώτον των Αποστόλων, τον δε Παύλον, διότι κοπίασε περισσότερο από τους άλλους. Τον μεν που κλήθηκε από τον Θεό και όχι από τους ανθρώπους, τον δε που επάξια ονομάστηκε πέτρα, πάνω στην οποία πέτρα, την ακράδαντη πίστη της Εκκλησίας ο Κύριος στερέωσε, και κλειδούχο των ουρανίων πυλών κατέστησε.
Βέβαια αν ήθελε κανείς να αναφερθεί στη ζωή, τα έργα και τους λόγους τους, θα χρειαζόταν ώρες πολλές να ομιλεί, εξιστορώντας «τα κατά πόλιν δεσμά και τας θλίψεις, τους κόπους, τους μόχθους, τας αγρυπνίας, τας εν λιμώ και δίψει κακοπαθείας, τας εν ψύχει και γυμνότητι, την σαργάνην (το δίχτυ), τους ραβδισμούς, τους λιθασμούς, τον βυθόν, τα ναυάγια» και όλα τα άλλα τα οποία κοπίασαν κατά το κήρυγμα του Ευαγγελίου, και τα οποία υπέμειναν με τη χάρη του Χριστού που τους δυνάμωνε, για να κερδίσουν όλους, και να φέρουν την Εκκλησία στο Χριστό, και τέλος την ιερή τους τελευτή κατά την οποία ο μεν ανέβηκε στους ουρανούς με θάνατο σταυρικό, ο δε, με τον διά ξίφους μαρτυρικό θάνατο απήλθε προς τον Χριστό και επάξια μακαρίζεται.
Εμείς όμως ήδη γνωρίζουμε αρκετά απ’ αυτά, καθώς ακούμε κάθε τόσο τα Ευαγγέλια, τις Πράξεις και τις Επιστολές τους ή γνωρίζουμε ορισμένα άλλα στοιχεία από τα συναξάριά τους. Απ’ όλα δε αυτά, θα μπορούσε κάποιος πάρα πολλά να πάρει για την πνευματική του ζωή. Ας σταθούμε σε μερικά.
Πρώτον οι άγιοι Απόστολοι ήταν ιεραπόστολοι με όλη τη σημασία της λέξεως. Μεγάλοι διδάσκαλοι της οικουμένης.
Τι θα μπορούσε να πει σ’ εμάς αυτό; Μήπως να αρχίσουμε να δασκαλεύουμε τους άλλους;
«Αδελφοί μου», συμβουλεύει ο αδελφόθεος Ιάκωβος, «μη γίνεσθε πολλοί διδάσκαλοι, διότι πρέπει να γνωρίζετε ότι οι δάσκαλοι θα κριθούμε πιο αυστηρά».
Το πρώτιστο και προτιμότερο και απαραίτητο είναι το να καθαρίσει καθένας μας την ψυχή του από τα πάθη. Διαφορετικά, αν δηλαδή κάποιος χωρίς προηγουμένως να έχει φροντίσει να αποκτήσει την πνευματική υγεία της ψυχής του επιχειρεί να σώσει τους άλλους, μπορεί να οδηγεί πράγματι άλλους στην επίγνωση του Θεού, να κάνει μεγάλα θαύματα, να ανασταίνει νεκρούς, αλλά ο ίδιος να χάσει την ψυχή του. Αντίθετα, αν θεράπευσε την ψυχή του από τα πάθη και έγινε άνθρωπος αρετής, τότε θέλει δεν θέλει θα διδάσκει τους άλλους, με το ζωντανό του παράδειγμα. Γι’ αυτό συμβουλεύει ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος:
«Έλεγξε με τη δύναμη των αρετών σου αυτούς που σου αντιλέγουν και μη με την πιθανολογία των λόγων σου. Και με την πραότητα και τη γαλήνη των χειλέων σου κατασίγασε των απειθών την αναίδεια. ΄Ελεγξε τους ακόλαστους με την ευγένεια της συμπεριφοράς σου και τους αναίσχυντους κατά τις αισθήσεις, με το συγκράτημα των οφθαλμών σου».
Αλλά και όταν είναι απαραίτητο να πούμε κάτι, ας το πούμε με πολλή ταπείνωση:
«Εάν δε λαλήσεις σε κάποιον κάτι από αυτά που πρέπει να πεις», συνεχίζει ο όσιος, «μίλησε σαν μαθητής, και μη με αυθεντία και αναίδεια. Προκαταβολικά κατάκρινε τον εαυτό σου και δείξε ότι είσαι κατώτερος αυτού, για να δείξεις σ’ αυτούς που σ’ ακούν την τάξη της ταπεινώσεως, και να τους κινήσεις στο να ακούσουν τα λόγια σου και να τα εφαρμόσουν. Εάν μπορείς, μίλησε με δάκρυα, για να ωφελήσεις και τον εαυτό σου και αυτούς που σε ακούν και η χάρις του Θεού να είναι μαζί σου».
Δεύτερον. Ας μη ξεχνάμε ότι οι Απόστολοι, πριν γίνουν απόστολοι, υπήρξαν μαθητές του Χριστού. Επί τρία χρόνια μαθήτευσαν κοντά του. Και τέλος, κατά την ημέρα της Πεντηκοστής, οδηγήθηκαν από το ‘Αγιο Πνεύμα “εις πάσαν την αλήθειαν”. Και σε αυτό μπορούμε και πρέπει να τους μιμηθούμε. Να γίνουμε και εμείς μαθητές του Χριστού, μαθητές του Αγίου Πνεύματος.
Γι’ αυτό ας μελετάμε τα λόγια και τη ζωή του Χριστού αλλά και των Αποστόλων του και των αγίων Πατέρων μας και ας προσπαθούμε να τα εφαρμόζουμε στην καθημερινή μας ζωή. Ας προσπαθούμε τα καθημερινά προβλήματα και τις δυσκολίες να τα βλέπουμε και να τα αντιμετωπίζουμε με το πνεύμα του Ευαγγελίου και όχι με το τι λέει το δικό μας μυαλό ή με το πνεύμα του κόσμου τούτου ο οποίος «εν τω πονηρώ κείται». Αν θέλουμε να γίνουμε πραγματικοί χριστιανοί, πρέπει να αφήσουμε τις δικές μας γνώμες και τα δικά μας θελήματα και να ακολουθήσουμε κατ’ αποκλειστικότητα το θέλημα του Θεού.
«όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού, και ακολουθείτω μοι».
Αυτή η μαθητεία στο Χριστό και η ακολουθία του Χριστού, βλέπουμε μέσα στην πνευματική παράδοση της Εκκλησίας μας, να γίνεται καλύτερα και ασφαλέστερα με το να βρούμε έναν σωστό, έναν “απλανή” οδηγό και να υπακούομε στις υποδείξεις του. Έτσι με την υπακοή μαθαίνουμε και προχωρούμε στην πνευματική ζωή.
Οι άγιοι Απόστολοι λοιπόν, υπήρξαν πρώτα μαθητές του Χριστού και στη συνέχεια κήρυκες του Ευαγγελίου. Όμως το πιο βασικό απ’ όλα υπήρξε το ότι αυτοί ειλικρινά πόθησαν τον Κύριο και όλα τα άλλα τα θεώρησαν σκύβαλα, για να κερδίσουν Αυτόν και μόνον Αυτόν. «Εσύ», λέγει ο ιερός υμνωδός απευθυνόμενος προς τον Απόστολο Παύλο, «την προς τον Θεόν αγάπη, η οποία συνδέει αυτούς που αγαπούν με τον ποθούμενο, ειλικρινά προτίμησες από όλα».
Για τους αγίους Αποστόλους ο Χριστός ήταν το παν. Έτσι ευχαρίστως δέχονταν να στερηθούν απ’ όλα, αρκεί να μη έχαναν τον Χριστό.
Αυτόν τον ανεκτίμητο θησαυρό, τον Κύριό μας, είθε και εμείς έτσι να εκτιμούμε, έτσι να αγαπούμε, έτσι να διατηρούμε, τον Χριστό μας, που είναι η αλήθεια και η ζωή και η χαρά και ο παράδεισός μας. Αμήν.
Αρχιμ. Λουκάς Τσιούτσικας
Οι άγιοι Απόστολοι Πέτρος και Παύλος
