Η άσκηση και ο πόνος συνώδευαν ισοβίως τον Γέροντα Παΐσιο. Πρόσφερε την άσκηση εθελόθυτη θυσία αγάπης στον Χριστό και δεχόταν τις επώδυνες αρρώστιες με ευχαριστία και δοξολογία. Δοκιμάστηκε με διάφορες ασθένειες. Ο πόνος και οι ασθένειες του είχαν γίνει σχεδόν μόνιμη κατάσταση. Ασθενής ων έκανε άσκηση και ασκούμενος ασθενούσε. Μπορούσε να παραβλέπη τον πόνο του. «Εσύ την δουλειά σου, και εγώ την δική μου», έλεγε, και συνέχιζε να προσεύχεται, να εργοχειρή ή να βλέπη κόσμο. Ο ίδιος πονούσε αλλά παρηγορούσε τους πονεμένους.
Από την αρχή της μοναχικής του ζωής ταλαιπωρήθηκε για πολλά χρόνια από την βρογχεκτασία, την λανθασμένη διάγνωση και θεραπεία, τις αιμοπτύσεις και τέλος την δύσκολη εγχείρηση.
Όταν εγχειρήθηκε στους πνεύμονες, κρυολόγησε και του έδωσαν ισχυρή αντιβίωση, ενώ ήταν νηστικός. Του φάνηκε «σαν να ξεφλουδίστηκαν τα έντερά του». Έκτοτε απέκτησε μεγάλη ευαισθησία. Με το παραμικρό κρυολόγημα είχε ενοχλήσεις, γουργουρητά και έβγαζε αφρούς και αίμα. Το ίδιο συνέβαινε και με ορισμένες τροφές.
Είχε μεγάλη ευαισθησία στο κρύο. Αν στις αγρυπνίες έμενε λίγο ανοιχτή η πόρτα της Εκκλησίας, με το παραμικρό ρεύμα άρχιζε να φτερνίζεται και να βήχη δυνατά. Αρκετές φορές έβαζε στο μέτωπό του μια χαρτοπετσέτα ή ένα μικρό έμπλαστρο. Εξηγεί ο ίδιος τον λόγο: «Είχα πονοκέφαλο και με συμβούλεψε ένας μοναχός από την Σταυρονικήτα να βάζω κάτω από το σκούφο μου μια χαρτοπετσέτα και θα περάσει. Αυτό το βρήκα αποτελεσματικό, διότι ζεσταίνεται το κεφάλι».
Με τα πρώτα κρύα, από τον Σεπτέμβριο, άναβε την κτιστή θερμάστρα που ενώ τον θέρμαινε, συγχρόνως τον πρόδιδε στους επισκέπτες.
Όταν βέβαια καταλάβαινε ότι υπήρχε ανάγκη, σε όποια κατάσταση και αν βρισκόταν, όσο άρρωστος και αν ήταν, σηκωνόταν με κρύο, βροχή, χιόνι και άνοιγε. Τους έβαζε στο Αρχονταρίκι που είχε ζέστη και ο ίδιος πήγαινε στην Εκκλησία που ήταν πολύ κρύα, και έβλεπε ιδιαιτέρως τον καθένα. Αυτό όμως μπορεί να διαρκούσε ώρες.
Αυτή την κατάσταση, όσο και αν ήταν δύσκολη και επώδυνη, ο Γέροντας την υπέμενε με δοξολογία. Δεν γόγγυζε ούτε ζητούσε από τον Θεό να άρη τις παθήσεις και να του δώση υγεία.
Για πέντε-έξι μήνες υπέφερε από δισκοπάθεια. Τον είχε πιάσει και στο Σινά, όταν πήγε να σηκώση μια πέτρα βαρειά από γρανίτη. Πονούσε πολύ. Μερικές φορές στηριζόταν σε δυο μπαστούνια και δυσκολευόταν πολύ να εξυπηρετή τον κόσμο.
Τα τελευταία χρόνια είχε συχνότερη αιμορραγία στα έντερα, που σταδιακά αύξανε. Έφθασε να πηγαίνη στο μέρος μέχρι και δεκαεννέα φορές σε μια νύχτα, χωρίς να έχη τίποτε· έβγαζε μόνο αίμα. Οι γιατροί δεν ήξεραν πού ακριβώς οφείλεται η αιμορραγία, γιατί ο Γέροντας δεν ήθελε να κάνη εξετάσεις.
Δεχόταν τον κόσμο, έκανε τα πνευματικά του, τηρούσε με συνέπεια το ασκητικό του τυπικό, αλλά οι δυνάμεις του έπεφταν. Εξαντλείτο από την αιμορραγία και την μεγάλη κούραση. «Μου έρχεται μερικές φορές να σβήσω», έλεγε.
Δυο χρόνια πριν από την κοίμησή του πήγε να εορτάση το Πάσχα σε ένα Καλύβι μαζί με άλλους πατέρες. Έλεγε χαριτολογώντας στον Γέροντα του Κελλιού: «Βρε παπα… ή το Κελλί σου, φαίνεται, πήγε πιο μακρυά ή εγώ γέρασα. Τι από τα δύο συμβαίνει;… Μάλλον εγώ γέρασα».
Έβλεπε να εκλείπουν οι δυνάμεις του. Η ασθένειά του επιδεινωνόταν, η ακατάσχετη αιμορραγία δεν αναχαιτιζόταν. Αλλά παρ’ όλα αυτά υπέμενε, χωρίς να προσφεύγη σε ιατρικές εξετάσεις και φάρμακα. Το μόνο που ζητούσε με ένταση από τον Θεό ήταν να βοηθά τους πάσχοντες αδελφούς που δεν σταματούσαν να προσέρχωνται ζητώντας βοήθεια. Πώς να μη συγκινηθή ο καλός Θεός και να μην εισακούη τις προσευχές του;
Από το βιβλίο: Ιερομονάχου Ισαάκ, ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ, Στ’ έκδοσις, Άγιον Όρος 2008, σελ. 347.
