«Ος γαρ αν θέλη την ψυχήν αυτού
σώσαι, απολέσει αυτήν» (Μαρκ. 8:35)
Βασικό και ουσιώδες το θέμα που προβάλλει αυτή η Κυριακή. Ο Σταυρός του Χριστού στο κέντρο της περιόδου της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Σαν οδηγός φωτεινός. Υλοποίηση της σοφίας και της αγάπης του Θεού. Και σαν δύναμη και στήριγμα ανυπέρβλητο για τη ζωή του χριστιανού. Κανείς δεν αναγκάζεται να Τον θέσει σκοπό του. Κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να σταθεί στη σκιά Του. «Όστις θέλει» ακολουθεί το δρόμο που ο Κύριος εβάδισε. Τελείως ελεύθερα. Αλλά όποιος θέλει να ακολουθήσει του Χριστού τα βήματα δεν μπορεί να αγνοήσει το Σταυρό.
Αυτός που θέλει να λέγεται χριστιανός, αν θέλει να είναι αληθινός και γνήσιος, πρέπει να υπολογίζει σ’ αυτή τη συνέπεια. Απαραίτητο να σφραγιστεί με το Σταυρό του Χριστού η ζωή του. Κι αυτό σημαίνει πως όποιος διακρίνει πως μοναδική λύτρωση είναι ο Χριστός και ο λόγος Του, όποιος δέχεται το Χριστό για οδηγό του, μόνο αν Τον δεχτεί έτσι ακριβώς, καθώς πράγματι είναι, θα πετύχει. Αν Τον δεχτεί δηλαδή και Τον πιστέψει σαν Θεό και Σωτήρα. Αν αποκλείσει κάθε λοξοδρόμημα και κάθε συμβιβασμό με οτιδήποτε αντιτίθεται, με οτιδήποτε δε συμφωνεί προς το Χριστό και το Ευαγγέλιό Του.
Αυτό ακριβώς ζητεί ο Κύριος. Κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να τον ακολουθήσει. Αλλ’ όποιος το επιθυμεί και το αποφασίσει, θα πρέπει να είναι έτοιμος να σταθεί αποκλειστικά στην αλήθεια του Ευαγγελίου. Να απαρνηθεί δηλαδή κάθε άλλη ιδέα, κάθε διαφορετική διδασκαλία. Να μη βάλει ποτέ πάνω από το Χριστό και τη διδασκαλία Του τίποτε. Να μη μοιραστεί η καρδιά του ποτέ. Όσο κι αν του αρέσει κάτι, όσο κι αν τον ευχαριστεί, να το θυσιάσει, αν δεν αρέσει στο Χριστό. Ν’ απαρνηθούμε και τον ίδιο μας τον εαυτό μ’ άλλα λόγια. Τις αδυναμίες μας, τα συμφέροντά μας, τις απολαύσεις μας, τις ικανοποιήσεις και τις επιθυμίες μας να τα παραμερίζουμε για να μην παραβαίνουμε του Θεού το θέλημα.
«Σκληρός ο λόγος ούτος» (Ιω. 6:60), θα μπορούσε να πει κανείς, καθώς το είπαν τότε οι πρώτοι μαθητές και ακροατές Του. Αλλά ο Κύριος δεν υπολογίζει το πλήθος. Η αγάπη Του θέλει να περιλάβει, ν’ αγκαλιάσει όλο τον κόσμο. Όλους τους ανθρώπους. Μα κανέναν δεν τραβά με τη βία κοντά Του. Γι’ αυτό και τότε είπε σ’ αυτούς που Τον ακολουθούσαν: «Μη και υμείς θέλετε υπάγειν;» (Ιω. 6:67). Μήπως θέλετε ν’ απομακρυνθείτε κι εσείς από κοντά μου; Καθώς και ο υπόλοιπος κόσμος τραβά ελεύθερα το δρόμο του αδιαφορώντας για τη διδασκαλία Του, θα μπορούσαν και αυτοί να φύγουν. Τους έδινε μάλιστα μια ακόμη ευκαιρία. Μένοντας όμως κοντά Του, αβίαστα και ανεπηρέαστα, θα έπρεπε να υποταγούν σε ό,τι Εκείνος τους έλεγε και απαιτούσε.
Και δε μετάνιωσαν όσοι Τον ακολούθησαν. Μπορεί να ταλαιπωρήθηκαν. Αλλά σ’ αυτή την ταλαιπωρία βρήκαν της ψυχής τους τη γαλήνη και ανάπαυση. Μπορεί να στερήθηκαν πολλά που οι άλλοι γύρω τους τ’ απολάμβαναν. Κι αυτή η στέρηση τούς γέμιζε με χαρά την καρδιά. Έχαναν απολαύσεις του κόσμου υλικές. Και κέρδιζαν ανείπωτη ικανοποίηση. Απαρνήθηκαν καθετί που ήταν ξένο στο θέλημά Του. Και βρήκαν ένα νέο κόσμο, μια καινούρια ζωή με χάρες και ευχαριστήσεις πραγματικές. Ικανοποιήσεις που άγγιζαν το βάθος της ψυχής. Βρήκαν την ευτυχία.
Σαν τότε και τώρα. Ο Σταυρός του Χριστού προβάλλεται. Αυτός είναι. Ποτισμένος με αίμα θεϊκό. Σύμβολο της θυσίας. Σύμβολο της απαρνήσεως της αμαρτίας. Καθένας που ελκύεται και θέλγεται απ’ αυτόν, δεν έχει ανάγκη να του το πουν. Νιώθει χρέος του να σηκώσει κι αυτός το δικό του σταυρό. Θέλει να θυσιάσει κι αυτός ό,τι είναι άχρηστο κι ανώφελο για τον ίδιο και για τους άλλους. Νιώθει πως καθετί αντίθετο στο Χριστό είναι λάθος. Είναι παραστράτημα.
Δεν έχει να κερδίσει τίποτε ο Θεός από τη δική μας υπακοή στο θέλημά Του. Εμείς κερδίζουμε ή χάνουμε από τη στάση μας απέναντι στη διδασκαλία Του. Πόσο θα ήταν ευτυχέστερος καθένας μας, αν πειθαρχούσε στις εντολές του Θεού! Αν ανταποκρινόταν στην αγάπη την απύθμενη του Σταυρωμένου Χριστού! Πόσο διαφορετικός θα ήταν ο κόσμος τότε! Γιατί η δική μας ικανοποίηση θ’ ακτινοβολούσε ευεργετικά στο περιβάλλον μας. Ο δικός μας αγώνας θα ζύμωνε όλο το φύραμα της κοινωνίας. Το δικό μας παράδειγμα θα γινόταν κίνητρο να φιλοτιμηθούν κι άλλοι.
Μη μένουμε στην αδράνεια και τη ραθυμία. Τα άψυχα και νεκρά αδρανούν. Οι ζωντανοί οργανισμοί κινούνται για να μην αχρηστευτούν. Μάχονται για να ξεπεράσουν την αρρώστια και το θάνατο που τους απειλούν. Αν συμβιβαστούν μοιρολατρικά με ό,τι τους βλάπτει, καταδικάζουν τον οργανισμό τους σε μαρασμό. Οδηγούνται στην καταστροφή. Γιατί δεν έχουμε τη νοημοσύνη να το παραδεχτούμε; Γιατί δεν έχουμε την αγάπη στον εαυτό μας για ν’ αντιδράσουμε; Να αποτινάξουμε τη νάρκη. Να δοθούμε ολοκληρωτικά και μ’ όλες μας τις δυνάμεις για να κερδίσουμε τη ζωή.
Αυτό είναι ανάγκη να συνέχει τη σκέψη και το ενδιαφέρον όλων μας. Ν’ απαρνηθούμε τα συμφέροντα και τους εγωισμούς μας. Να θυσιάσουμε τις μικρότητες, τα πείσματα, τα μίση, τις αντεκδικήσεις μας. Να σταθούμε στο ψυχικό μεγαλείο που μας χαρίζει η πίστη. Με τη συνείδηση ικανοποιημένη. Ανώτεροι από υλικά συμφέροντα. Ελεύθεροι από πάθη. Με διαθέσεις αγνές. Με ανιδιοτέλεια. Αποβλέποντας στης ψυχής μας την ωφέλεια. Στην ικανοποίηση που χαρίζει η ανταπόκριση στο καθήκον μας. Έστω και αν χρειαστεί να θυσιαστούμε γι’ αυτό.
Αδερφοί μου. Σύμβολο θυσίας ο Σταυρός του Χριστού. Μη μας φοβίζει αυτό. Μη διστάζουμε. Είναι σύμβολο θυσίας, αλλά και σύμβολο νίκης. «Δύναμις Χριστού». «Όπλον κατά του διαβόλου». Όσοι τον αγκαλιάζουν σώζονται και σώζουν. Μας περιμένει πάνω στο Σταυρό Του ο Κύριος με απλωμένα χέρια. Η θεϊκή Του αγκάλη μας χωρεί όλους. Ας προχωρήσουμε. Κρυμμένος πίσω από το Σταυρό μας αναμένει της Αναστάσεως ο θρίαμβος.
Από το βιβλίο: Πολυκάρπου Βαγενά, Μητροπολίτου Κερκύρας, «Ελθέτω η βασιλεία σου», τ. Α’.
Ο Σταυρός του Χριστού, σύμβολο θυσίας
